ضرورت اصلاح قوانین و برخورد قاطع با مسببان آلودگی هوا
بازدید 5
0

ضرورت اصلاح قوانین و برخورد قاطع با مسببان آلودگی هوا

مجید قاسم کردی حقوقدان و فعال مدنی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص مسئولیت حقوقی آلودگی هوا بیان کرد: آلودگی هوا در کشور ما به‌ویژه در شهرهایی مانند تهران به یکی از بحرانی‌ترین مسائل محیط زیستی و بهداشتی تبدیل شده است؛ بحرانی که بر اساس آمار وزارت بهداشت هر ساله جان بیش از ۵۰ هزار کودک را می‌گیرد و این رقم وحشتناک، فراتر از یک مشکل صرفاً بهداشتی، در حقیقت نقض آشکار حق بنیادین حیات است. حقی که در قانون اساسی و معاهدات بین‌المللی به عنوان یک رکن اساسی حقوق بشر شناخته شده و تضمین آن بر عهده دولت‌ها گذاشته شده است.

وی ادامه داد: این حجم از تلفات انسانی ناشی از آلودگی هوا نه‌تنها تراژدی بزرگی برای خانواده‌ها و جامعه است، بلکه به معنای شکست سیستماتیک و ناتوانی در اعمال قانون و سیاست‌های مؤثر زیست‌محیطی می‌باشد. تردیدی نیست که آلودگی هوا به‌طور مستقیم سلامت نسل آینده را تهدید می‌کند و باید آن را به عنوان یک بحران حقوقی، انسانی و اخلاقی در نظر گرفت.

مسئولیت حقوقی آلودگی هوا؛ از قانون تا اجرا

این فعال مدنی گفت: از منظر حقوقی، مسئولیت ناشی از آلودگی هوا در قوانین ایران به دو حوزه اصلی مدنی و کیفری تقسیم می‌شود. در بُعد مسئولیت مدنی، بر اساس قواعد عمومی، هر فرد یا نهادی که موجب خسارت به دیگران شود، موظف به جبران آن است؛ اما در مورد آلودگی هوا، اثبات رابطه علیت بین عمل آلاینده و خسارت وارده از مهم‌ترین چالش‌های قضائی است که اغلب باعث پیچیدگی و طولانی شدن فرایند رسیدگی و محدود شدن امکان مطالبه خسارت می‌شود. در حوزه کیفری نیز قوانین مجازات‌هایی مانند حبس، تعطیلی مراکز آلاینده، جلوگیری از تردد وسایل نقلیه آلاینده و اعمال جرایم نقدی را برای مقابله با آلودگی هوا پیش‌بینی کرده‌اند، ولی ضعف در نظارت و اجرای مؤثر این احکام، موجب تداوم آلودگی و تحمیل خسارات جبران‌ناپذیر به جامعه شده است.

خلاءهای قانونی و ضرورت اصلاحات

قاسم کردی اظهار کرد: با وجود تعدد قوانین مرتبط از قانون اساسی تا قوانین مدنی و کیفری، مهم‌ترین مسئله، فقدان ضمانت اجرای مناسب و ضعف نظارت بر اجرای این قوانین است؛ از این رو، بازنگری و اصلاح قوانین موجود برای پوشش دقیق‌تر مصادیق آلودگی و شناسایی مسببین، همراه با پیش‌بینی ضمانت اجراهای مؤثرتر، امری ضروری است. همچنین بهره‌گیری از ابزارهای مدرن حقوقی مانند ایجاد مرجع خاص برای رسیدگی به پرونده‌های زیست‌محیطی و تسهیل فرایند اثبات رابطه علیت، در کنار تشدید مجازات‌ها و اتخاذ رویکردهای پیشگیرانه و بازدارنده، می‌تواند نقش مهمی در کاهش ریسک تکرار تخلفات ایفا کند.

نقش آموزش، فرهنگ‌سازی و مشارکت مردمی

وی گفت: علاوه بر ابعاد حقوقی، توسعه سواد سلامت و افزایش آگاهی عمومی از پیامدهای مرگبار آلودگی هوا نقش بی‌بدیلی در کاهش این بحران دارد. این مسئولیت نه تنها بر دوش دستگاه‌های اجرایی بلکه متوجه رسانه‌ها، نهادهای آموزشی و جامعه مدنی نیز هست. بدون فرهنگ‌سازی مؤثر، اجرای قوانین به تنهایی نمی‌تواند جلوی روند فزاینده آلودگی و پیامدهای آن را بگیرد.

مسئولیت اجتماعی و اخلاقی نهادهای ذی‌ربط

قاسم کردی بیان کرد: آلودگی هوا نقض گسترده حقوق شهروندان و صدمات جبران‌ناپذیر به سلامت و زندگی آن‌هاست. این موضوع ضرورت دارد که قوه قضائیه و نهادهای نظارتی، ضمن برخورد قاطع با مسببین، نسبت به اجرای دقیق قانون اقدام کنند. مسئولان باید بدانند که استمرار این وضعیت نه تنها بار حقوقی و کیفری دارد بلکه اعتبار و امنیت ملی کشور را به مخاطره می‌اندازد.

وی در پایان گفت: فاجعه مرگ سالانه ۵۰ هزار کودک ایرانی به واسطه آلودگی هوا، نشانه شکست در تضمین اصلی‌ترین حق انسانی یعنی حق حیات است. در کنار اصلاح قوانین و تقویت ضمانت اجراها، فرهنگ‌سازی و افزایش آگاهی عمومی از ضرورت‌های غیرقابل انکار مقابله با این بحران است. تنها با هم‌افزایی میان نهادهای قانون‌گذاری، اجرایی و جامعه مدنی می‌توان به حق حیات پایدار برای نسل‌های آینده دست یافت و ایران را از چنگال این فاجعه نجات داد.

اشتراک گذاری

دنبال کنید نوشته شده توسط:

مهر نیوز

خبرگزاری مهر (MNA) از هجدهم اسفندماه سال ۸۱ فعالیت آزمایشی خود را آغاز کرده و پس از آن در ۲۹ اردیبهشت ماه سال ۸۲. متقارن با ۱۷ ربیع‌الاول، سالروز ولادت رسول گرامی اسلام (ص) به صورت آزمایشی بر روی شبکه اینترنت قرار گرفت. این خبرگزاری سوم تیرماه سال ۱۳۸۲ همزمان با روز اطلاع رسانی دینی فعالیت رسمی خود را به دو زبان فارسی و انگلیسی آغاز کرد و بخش عربی «مهر» ۱۴ دی ماه همان سال، همزمان با میلاد با سعادت هشتمین اختر آسمان امامت و ولایت فعالیت خود را در پیش گرفت. ۱) اداره کل اخبار داخلی: این اداره کل متشکل از «گروه‌های فرهنگ، هنر، سیاست، اقتصاد، جامعه، دین و اندیشه، حوزه و دانشگاه، دانش و فناوری، ورزش و عکس» است. ۲) اداره کل اخبار خارجی: اداره اخبار خارجی مهر در دو بخش فارسی شامل: «گروه‌های خبری آسیای شرقی و اقیانوسیه، آسیای غربی، اوراسیا، خاورمیانه و آفریقای شمالی، آفریقای مرکزی و جنوبی، اروپا، آمریکای شمالی و آمریکای لاتین و ایران در جهان» و بخش زبان‌های خارجی، شامل «عربی، انگلیسی، استانبولی، اردو و کردی» فعال است. ۳) اداره کل اخبار استان‌ها: خبرگزاری مهر با دارا بودن دفتر خبری در تمامی استان‌ها، اخبار استانی را در ۵ گروه منطقه‌ای در سطح کشور دسته بندی نموده است که شامل مناطق «شمال، شرق، غرب، جنوب و مرکز» است. ۴) اداره کل رسانه‌های نو: به منظور فعالیت مؤثر خبرگزاری مهر در فضای مجازی این اداره در بخش‌های «شبکه‌های اجتماعی، فیلم، اینفوگرافیک، رادیومهر و مجله مهر» به تولید محتوا می‌پردازد.فعالیت‌های بین المللی خبرگزاری مهر ۵ سال پس از تأسیس در سال ۲۰۰۷ به عنوان چهلمین عضو رسمی اتحادیه خبرگزاری‌های آسیا و اقیانوسیه «اوآنا» در سیزدهمین نشست عمومی این اتحادیه پذیرفته شد. بعد از برگزاری بیست و نهمین نشست کمیته اجرایی اتحادیه خبرگزاری‌های آسیا و اقیانوسیه آذر ماه سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) در جاکارتا اعضای این گروه ضمن بررسی مصوبات اجلاس سال گذشته (۲۰۰۶) تهران، درخواست عضویت خبرگزاری مهر را نیز مورد بررسی قرار دادند و موافقت خود را با پیوستن مهر به عنوان چهلمین عضو «اوآنا» اعلام کردند. خبرگزاری مهر توانست در همین مدت کوتاه نقشی فعال در آن سازمان و عرصه بین الملل ایفا کند. خبرگزاری مهر در سال ۲۰۰۹ میزبان سی و یکمین نشست کمیته اجرایی و بیست و پنجمین کمیته فنی اوآنا در تهران بوده‌است. خبرگزاری مهر در کنفرانس‌های مهم بین‌لمللی همچون: المپیک رسانه‌ها (چین ۲۰۰۹)، نشست سران اوآنا (کره جنوبی ۲۰۱۰)، چهاردهمین مجمع عمومی "اوآنا" (استانبول ۲۰۱۰)، سی و سومین نشست کمیته اجرایی و بیست و هفتمین نشست گروه فنی خبری اوآنا (مغولستان، اولانباتور ۲۰۱۱)، جشن پنجاهمین سال تأسیس اوآنا (بانکوک، تایلند ۲۰۱۲) دومین اجلاس جهانی رسانه‌ها (مسکو ۲۰۱۲) حضور فعال داشته و میهمان ویژه سومین کنگره جهانی خبرگزاری‌ها (بوینس آیرس، آرژانتین ۲۰۱۰) بوده است. سی و هشتمین اجلاس کمیته فنی و اجرایی اوآنا (فوریه ۲۰۱۵) سی و نهمین اجلاس کمیته فنی و اجرایی اوآنا (نوامبر ۲۰۱۵) اجلاس جهانی اقتصادی قزاقستان (۲۰۱۶) اجلاس جهانی رسانه‌ای اقتصادی سن پترزبورگ، روسیه (۲۰۱۶) اجلاس رسانه‌ای جاده ابریشم چین (۲۰۱۶) اعزام خبرنگار به نمایشگاه صنعت حلال تایلند به دعوت رسمی دولت تایلند (۲۰۱۶) اعزام خبرنگار به دوره آموزشی خبرگزاری اسپوتنیک روسیه به دعوت رسمی خبرگزاری (۲۰۱۶) کنفرانس رسانه‌های اسلامی، اندونزی (۲۰۱۶) چهلمین نشست کمیته فنی و اجرایی و شانزدهمین اجلاس مجمع عمومی اوآنا، آذربایجان (نوامبر ۲۰۱۶) پنجمین کنگره جهانی خبرگزاری‌ها، آذربایجان (نوامبر ۲۰۱۶) این خبرگزاری مبتکر پرچم سازمان ۵۰ ساله خبرگزاری‌های آسیا-اقیانوسیه بوده و منتخب فعال‌ترین خبرگزاری این سازمان در سال ۲۰۱۰ بوده است.انتشارات رسانه مهر خبرگزاری مهر در سال ۱۳۹۰ مجوز انتشارات رسانه مهر را با هدف انتشار کتاب و آثار مکتوب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد. کتاب‌هایی همچون "جای پای جلال" نوشته مهدی قزلی، "حرفه‌ای " نوشته مرتضی قاضی و "واژه نامه اصطلاحات مطبوعاتی فارسی –انگلیسی" از جمله آثار انتشار یافته این مجموعه است.ارتباط با رسانه‌های جهان نظر به حضور بین‌المللی و اثرگذاری، این خبرگزاری ۶ زبانه (فارسی، عربی، انگلیسی، ترکی، اردو، کردی) به عنوان، مرجع قابل اعتمادی برای رسانه‌های معتبر دنیا تبدیل شده است. از این رو بسیاری از رسانه‌های خارجی ضمن اعلام آمادگی برای ایجاد دفاتر نمایندگی در منطقه مورد نظر برای تبادل اخبار و انعکاس وقایع مهم خبری دو کشور اقدام به امضا تفاهم نامه همکاری با خبرگزاری مهر کرده‌اند. خبرگزاری شینهوا (چین)، کیودو (ژاپن)، پی تی آی (هند)، تاس (روسیه)، اسپوتنیک (روسیه)، افه (اسپانیا)، برناما (مالزی)، پیرولی (گرجستان)، آکوپرس (رومانی)، یونهاپ (کره جنوبی)، پرنسا لاتینا (کوبا)، وی ان ای (ویتنام)، جیهان (ترکیه)، آنتارا (اندونزی)، ترند (آذربایجان)، نیوزیانا (زیمبابوه)، مونتسامه (مغولستان)، سانا (سوریه)، ای پی پی (پاکستان)، پی ان ای (فیلیپین) و آوا (افغانستان) برخی از خبرگزاری‌های طرف قرارداد با خبرگزاری مهر هستند.میثاق اخلاق حرفه‌ای خبرگزاری مهر خود را متعهد به رعایت میثاق اخلاق حرفه‌ای خبرگزاری‌ها می‌داند. با مهر به دنیا نگاه کنیم صاحب امتیاز: سازمان تبلیغات اسلامی مدیر عامل و مدیر مسئول: محمد مهدی رحمتی معاون خبر: محمدحسین معلم طاهری

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

یک × دو =