به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری، نخستین نشست از سلسله نشست‌های «هزار راه رفته» با حضور عباس جهانبخش عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه اصفهان با موضوع جهاد علمی و مردمی‌سازی علم و فناوری برگزار شد.
جهانبخش مطرح کرد: مسئله پیشرفت تمدن اسلامی قرن‌هاست ذهن اندیشمندان نه فقط ایرانی بلکه کل جهان اسلام را به خود مشغول کرده است. برخی اولویت را به مبارزه با سلاطین خودکامه داده و معتقدند باید با استبداد داخلی جنگید. برخی اولویت را در مبارزه با استعمار خارجی دانسته‌اند.
وی با تاکید بر منظومه فکری امام خمینی (ره)، افزود: امام خمینی (ره) در این میان مفهوم مبارزه با استکبار را مطرح می‌کنند، این استکبار می‌تواند از نفس ما شروع شود و به مقیاس ملی و جهانی گسترش یابد.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: امام خمینی (ره) مفاهیمی مثل استضعاف و استکبار را به عنوان یکی از محوری‌ترین مفاهیم در فعالیت‌های اجتماعی مطرح کرده‌اند. امام بر این باور بودند که انقلاب اسلامی، آغاز انقلاب مستضعفین عالم در مقابل مستکبرین عالم است.
وی به این تعبیر رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز اشاره کرد که مستکبرین، عالم را از دید استکباری خودشان می‌بینند. اگر می‌خواهید ببینید کسی دچار استکبار است یا خیر، باید ببینید نسبتش با عموم مردم و توده‌های مردم و مردم جهان و توده‌های مردمی جهان چگونه است. در دید استکباری نوعی خود برتر بینی وجود دارد. حال اینکه حتی فرد ممکن است اهل نماز و روزه هم باشد اما در برخورد با عموم مردم آن بیماری و حالت استکباری را داشته باشد. بین انواع روابط استکباری از نظامی و سیاسی، اقتصادی و … امام ریشه اصلی را استکبار فکری و علمی می‌دانند.
جهانبخش سپس به توصیف علم و تخصص سازنده و مهلک پرداخته و گفت: تخصص مهلک در خدمت استکبار است، تخصص سازنده در خدمت ملت است. با این ادبیات، بیانیه گام دوم ما را به جهاد علمی دعوت می‌کند. جهاد یک شرطش تلاشگری است اما انگیزه یا نیت آن است که در مقابله با دشمن باشد حالا دشمن با همان ادبیاتی که امام داشتند، در ادبیات مقام معظم رهبری هم هست. دشمن دستگاه استکبار است، کمپانی‌ها و غارتگران و ستمگران عالم این‌ها دشمن هستند. اگر می‌خواهیم کار درست و جهاد علمی انجام دهیم، همانطور که امام می‌گویند بر عهده علمای اسلام و محققین و کارشناسان است که طرح‌ها و برنامه‌های سازنده و دربرگیرنده منافع محرومین و پابرهنگان را ارائه کنند و این بزرگترین بشارت آزادی‌ست که انقلاب اسلامی می‌تواند نه فقط به مردم خودش بلکه به بشریت بدهد.
وی به فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص حضور مردم در صحنه اشاره کرده و گفت: رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند هرجا هر کاری به مردم سپرده شد پیروز شده‌ایم. یک روی سکه این پیروزی علم است، باید به محرومین و پابرهنگان و عموم مردم توجه کرده و علم را در خدمت آنها قرار دهیم.
جهانبخش در ادامه در مصاف با فناوری‌های غرب از توسعه تکاثری و توسعه کوثری سخن گفته و ادامه داد: در نظام توسعه غرب افراد اجیر می‌شوند یک نفر بالا قرار می‌گیرد و سایرین اجیر او هستند، اما اسلام اینگونه نیست. هیچ کشوری در جهان اصلی معادل اصل ۴۳ قانون اساسی ندارد. اوج رؤیای انقلاب اسلامی را می‌توان در اصل ۴۳ قانون اساسی دید.
وی افزود: اقتصاد اسلامی در مقابل اقتصاد سرمایه‌داری است. جهاد علمی این کار را به صورت نظام‌مند باید برای همه مستضعفین عالم انجام دهد. یعنی کاری کند که بازی جهانی مستکبرین به هم بخورد. جمهوری اسلامی اکنون تا حدی تکنولوژی قیام مستضعفین عالم در مقابل مستکبرین را در عرصه نظامی فراهم نموده، در عرصه‌های دیگر چون رسانه و اقتصاد و نیز باید برنامه بدهد، تا قیام کامل باشد.
این استاد دانشگاه با تاکید بر دو بال فناوری و صنعت ادامه داد: در جامعه ساختارهای تولید قدرت، اطلاع و ثروت وجود دارد که به نحوی می‌شود این‌ها را تقسیم کرد که به نفع مستضعفین و رد مستکبرین یا به نفع عموم مردم و مستضعفین عالم باشد. جهاد علمی می‌تواند در خدمت هر یک از این‌ها قرار گیرد.
مدیرعامل اندیشکده مطالعات راهبردی زیست شهر اسلامی عنوان کرد: در نظام دینی ما نهادهایی وظیفه دارند، دانش را برای مردم فراهم کند. یکی از آنها دولت اسلامی است، دیگری وقف و تعاون است. این سه می‌توانند بستری فراهم کنند تا دانش به نفع عموم مردم باشد.
جهانبخش همچنین به ابزارهایی چون شرکت‌های دانش‌بنیان و پتنت در فضای رقابتی اشاره کرده و با استناد به دیدگاه امام خمینی (ره)، تصریح کرد که مبارزه با استکبار جهانی نیازمند رویکردی فراتر از ایجاد مزیت رقابتی صرف از طریق پتنت است. با علم و ابزار استکباری نمی‌توان به جنگ استکبار جهانی رفت.»
این استاد دانشگاه با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم (ص) مبنی بر اینکه «هر کس دانش خود را از مردم پنهان کند با لجامی از آتش محشور می‌شود»، بر لزوم به اشتراک‌گذاری دانش تاکید.
وی در واقع، مسیر صحیح جهاد علمی را در خدمت به محرومین و مقابله ریشه‌ای با استکبار، نه در سازوکارهای رقابتی صرف، دانست. این سخنان در حالی مطرح شد که پارک‌های علم و فناوری نیز در این چارچوب ارزیابی شدند.
مدیرعامل اندیشکده مطالعات راهبردی زیست شهر اسلامی تاکید کرد: در نظام اسلامی هر که بهره‌مندتر باشد مسئولیتش بیشتر می‌شود. شبیه خانواده که در آن پدر و مادر قوی‌ترند و امتیاز بالاتری دارند اما مسئولیت بیشتر دارند و بیشترین امکانات را نوزادی دارد که به دنیا می‌آید. این هرم وارونه است، اما نظام رایج جهانی چه می‌گوید؟ می‌گوید توانایی بالاتری حق بهره‌مندی بالاتر می‌آورد.
وی همچنین از انسان‌حماسه در فرهنگ اسلامی و غربی سخن گفت و افزود: انسان‌حماسه ما شهید حاج قاسم سلیمانی است و انسان‌حماسه غرب ایلان ماسک است. این را می‌شود در روحیه انسان حماسه‌ها درک کرد. روحیه انسان حماسه در کل بدنه جامعه جاری می‌شود و در بزنگاه‌ها ایثار می‌آفریند.
نظرات کاربران