خبرگزاری مهر گروه دین و اندیشه-سمانه نوری زاده قصری: قرآن کریم، کلام الهی، چراغ هدایت و منبع فیض و برکت برای بشریت است. تلاوت این کتاب آسمانی، از دیرباز جایگاهی ویژه در فرهنگ اسلامی داشته و قاریان قرآن، همواره مورد احترام و تکریم بودهاند.تلاوت قرآن، عبادتی است که در آیات قرآن و روایات معصومین (علیهمالسلام) بر آن تاکید فراوانی شده است. قرائت قرآن، نه تنها موجب تقرب به خداوند میشود، بلکه آثار و برکات فراوانی در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان دارد. تلاوت قرآن، دلها را صفا میبخشد، ایمان را تقویت میکند، و انسان را از گناهان باز میدارد.در طول تاریخ اسلام، تلاوت قرآن در مراسم مختلف مذهبی، مساجد، محافل قرآنی و منازل مسلمانان رواج داشته است. مسلمانان همواره تلاش کردهاند تا با تلاوت قرآن، از هدایتهای این کتاب آسمانی بهرهمند شوند و زندگی خود را بر اساس تعالیم آن بنا نهند.
قاریان قرآن، حاملان کلام الهی و مبلغان دین اسلام هستند. آنان با تلاوت زیبای قرآن، دلها را به سوی خدا جذب میکنند و مردم را به سوی ارزشهای اسلامی دعوت میکنند. قاریان قرآن، الگوی اخلاق و معنویت برای جامعه هستند و نقش مهمی در ترویج فرهنگ قرآنی ایفا میکنند.در طول تاریخ اسلام، قاریان برجستهای ظهور کردهاند که با صوت دلنشین و تلاوت صحیح قرآن، نام خود را در تاریخ ماندگار کردهاند. این قاریان، نه تنها در جهان اسلام، بلکه در سطح بینالمللی نیز شناخته شدهاند و مورد احترام قرار دارند.
در آستانه ماه مبارک رمضان، ماه نزول وحی، در سلسله گفتگوهایی با فعالان قرآنی، بویژه قاریان قرآن کریم، قصد داریم بیشتر با حال و هوای مؤانست با کلام وحی آشنا شویم.
«معتز آقایی» نامی آشنا برای علاقهمندان به تلاوت قرآن در ماه مبارک رمضان است. او با بهرهگیری از سبک “تحدیر” (تندخوانی) و تلاوت اجزای قرآن کریم، در فضای مجازی و میان دوستداران قرآن، نامی شناختهشده است. وی با تلاوت سریع و در عین حال، دقیق و زیبا، توجه بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کرده است. توانایی او در تلفیق سرعت و حفظ قواعد تجوید، باعث شده تا تلاوتهایش مورد استقبال گسترده قرار گیرد و در ایام ماه مبارک رمضان، بهعنوان یکی از گزینههای محبوب برای ختم قرآن کریم در فضای مجازی مطرح شود.
تحدیر یکی از سبکهای تلاوت قرآن کریم است که در آن، قاری ضمن رعایت کامل قواعد تجوید، با سرعتی بیشتر از ترتیل و تحقیق، آیات را تلاوت میکند. در تحدیر، هدف، خواندن تعداد بیشتری آیه در مدت زمان مشابه با ترتیل و تحقیق است. این سبک، برخلاف تصور رایج، نیاز به مهارت و تسلط بالایی بر قواعد تجوید دارد تا با وجود سرعت بالا، حروف و کلمات به درستی تلفظ شوند و لحن و آهنگ مناسب حفظ گردد. در واقع، تحدیر یک هنر است که در آن، سرعت با دقت و زیبایی تلفیق میشود.
قاری ماهر در تحدیر با کنترل سرعت، مانع فهم آیات نمیشود
استفاده از تحدیر نیازمند شناخت دقیق مخاطب و فضای مجلس است. زیرا سرعت بالای تلاوت ممکن است برای برخی از شنوندگان، مانع از درک کامل مفاهیم آیات شود. بنابراین، قاری ماهر در تحدیر، باید بتواند با انتخاب آیات مناسب و کنترل سرعت و لحن، بین سرعت و فهم مخاطب تعادل برقرار کند و از تبدیل شدن تحدیر به تندخوانی صرف جلوگیری نماید. تندخوانی صرف قرآن، نه تنها فاقد زیباییهای هنری تلاوت است، بلکه میتواند به نوعی بیاحترامی به کلام الهی تلقی شود. در مقابل، تحدیر صحیح، با حفظ زیباییهای هنری و دقت در تلفظ، میتواند جذابیت و تأثیرگذاری تلاوت را افزایش دهد.
وی در گفتگو با خبرنگار در خصوص ورودش به فضای جامعه قرآنی گفت: از ۱۸ سالگی شروع به حفظ قرآن کردم و در مدت ۲ سال کل قرآن را حفظ کردم. البته توصیه من به افراد علاقهمند به حفظ قرآن این است که از سنین کودکی و نوجوانی، که ذهن آمادگی و گیرایی بیشتری دارد، شروع کنند. بزرگترین عاملی که من را به این سمت سوق داد، احادیث پیامبر (ص) بود که درباره مقام و منزلت حافظان قرآن و ارزش حفظ قرآن میخواندم؛ اینکه حافظ قرآن همچون پیامبر (ص) است ولی به او وحی نمیشود و یا اینکه عدد درجات بهشت به تعداد آیات قرآن است و هر آیهای که بخوانی یک درجه بالا میروی. اینها انگیزههای معنوی بود که من را به سمت حفظ قرآن تشویق میکرد.
از راه تفسیر قرآن علاقه مند به حفظ قرآن شدم
آقایی ادامه داد: یکی دیگر از عواملی که باعث علاقهمندی من به حفظ قرآن شد، آشنایی اجمالی با تفسیر قرآن بود. قبل از شروع به حفظ، بسیار علاقهمند به یادگیری تفسیر بودم. وقتی تفاسیر آیات را میخواندم تصمیم گرفتم آنها را حفظ کنم.
این مرتل قرآن در خصوص نهضت زندگی با آیهها و حفظ موضوعی گفت: به نظر من، حافظ قرآن نورانیتی با خود دارد که شاید افراد دیگر نداشته باشند، چرا که آیات قرآن نور است. من این مطلب را در زندگی عملی و حتی در مسائل مادی میبینم که قرآن مایه برکت در زندگی است. کاربرد دیگری که حفظ قرآن برای من داشته است، تسلط بر آیات و استفاده از آنها در مباحثات است. همان سالی که قرآن را حفظ کردم خداوند توفیق داد که به حج تمتع اعزام شوم و در آن سفر، ما مباحثات بسیار خوبی را با استفاده از آیات قرآن با اهل سنت و جماعت داشتیم.
وی ادامه داد: به اعتقاد من، کیفیت محفوظات نباید با بالا رفتن سرعت حفظ افت کند. به نظرم علاقه به حفظ قرآن در مرحله اول و داشتن اراده و همت عالی در کنار برنامه مرور منظم در مرحله دوم، شروط اصلی حفظ قرآن هستند.
آقایی گفت: من توصیه میکنم حتماً عزیزان همراه با حفظ قرآن، حفظ همراه با معنی و تفسیر داشته باشند. بنده در کلاسهای حفظی که دارم میبینم، کسانی که قرآن را با معنی حفظ میکنند، با توجه به مفاهیم میتوانند آیات را القا کنند و بخوانند و به همین دلیل کیفیت حفظ قویتری نسبت به کسانی دارند که معانی آیات را نمیفهمند و فقط قرآن را حفظ میکنند.
به نورانیت و برکت قرآن در زندگی اشاره کرد و گفت: معتقدم که «القرآن غنیً لا فقر دونه» یعنی کسی که قرآن را دارد، هیچ فقری در زندگی او وارد نمیشود. این جمله میتواند اینطور تفسیر شود که اگر قاری قرآن به نیت کسب روزی تلاوت کند، منافاتی با برکت و غنای قرآن ندارد.
نظرات کاربران