شاخص NFP چیست و چرا بازارها را تکان می‌دهد؟

اولین جمعه هر ماه، معامله‌گران بازارهای مالی در سراسر جهان، نفس خود را در سینه حبس می‌کنند. در ساعت ۱۷:۰۰ به وقت ایران، یک گزارش اقتصادی از ایالات متحده منتشر می‌شود که قادر است در چند ثانیه، طوفانی از نوسانات را در بازار فارکس، طلا، سهام و ارزهای دیجیتال به راه بیندازد. این رویداد ماهانه که به «جمعه NFP» معروف است، حول محور انتشار مهم‌ترین گزارش اقتصادی جهان می‌چرخد: شاخص NFP.

اما NFP چیست؟ چرا این گزارش اینقدر قدرتمند است که می‌تواند جهت بازارها را برای روزها و حتی هفته‌ها تعیین کند؟ و معامله‌گران چگونه از این داده‌ها برای تصمیم‌گیری‌های خود استفاده می‌کنند؟ در این مقاله از شایا نیوز، به کالبدشکافی کامل این شاخص حیاتی می‌پردازیم و زنجیره علت و معلولی را که آن را به قدرتمندترین محرک بازارهای مالی تبدیل کرده است، به زبان ساده توضیح می‌دهیم.

NFP به زبان ساده: فراتر از یک عدد

شاخص NFP (Non-Farm Payrolls) یا «گزارش حقوق و دستمزد بخش غیرکشاورزی»، یک آمار ماهانه است که توسط اداره آمار کار ایالات متحده منتشر می‌شود. این گزارش نشان می‌دهد که در ماه گذشته، چه تعداد شغل جدید در اقتصاد آمریکا ایجاد یا از دست رفته است.

چرا «غیرکشاورزی»؟ زیرا مشاغل بخش کشاورزی به شدت فصلی هستند و وارد کردن آن‌ها در آمار می‌تواند تصویر ماهانه‌ای از سلامت بازار کار را مخدوش کند. این گزارش همچنین مشاغل دولتی، کارمندان خانگی و کارکنان سازمان‌های غیرانتفاعی را نیز مستثنی می‌کند تا تصویری دقیق از نبض بخش خصوصی و کسب‌وکارهای آمریکایی ارائه دهد.

سه بخش کلیدی گزارش NFP

یک اشتباه رایج این است که NFP را تنها یک عدد بدانیم. در حقیقت، بازار به سه داده مهم که همزمان منتشر می‌شوند، توجه می‌کند:

1. عدد اصلی NFP: این همان عددی است که بیشترین توجه را به خود جلب می‌کند و نشان‌دهنده تعداد خالص مشاغل ایجاد شده است.
2. نرخ بیکاری (Unemployment Rate): درصدی از نیروی کار فعال که بیکار هستند. کاهش این نرخ، نشان‌دهنده سلامت اقتصاد است.
3. میانگین درآمد ساعتی (Average Hourly Earnings): این شاخص، میزان رشد دستمزدها را نشان می‌دهد و یک معیار بسیار مهم برای سنجش فشارهای تورمی است. افزایش سریع دستمزدها می‌تواند به تورم بالاتر منجر شود.

بازار این سه داده را با هم تحلیل می‌کند تا یک تصویر کامل از وضعیت بازار کار به دست آورد.

زنجیره فرماندهی اقتصادی: چرا NFP اینقدر قدرتمند است؟

قدرت واقعی شاخص NFP از تاثیر مستقیم آن بر سیاست‌های پولی فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) نشات می‌گیرد. این تاثیر را می‌توان در یک زنجیره چهار مرحله‌ای توضیح داد:

1. NFP به عنوان دماسنج اقتصاد: بازار کار، موتور محرک اقتصاد مصرف‌محور آمریکاست. وقتی مشاغل زیادی ایجاد می‌شود، یعنی افراد بیشتری حقوق دریافت می‌کنند، پول بیشتری خرج می‌کنند و این به معنای رونق کسب‌وکارها و رشد اقتصادی است. در مقابل، کاهش مشاغل، اولین نشانه رکود است.
2. فدرال رزرو نظاره‌گر است: فدرال رزرو دو وظیفه اصلی دارد: دستیابی به «حداکثر اشتغال» و «ثبات قیمت‌ها» (کنترل تورم). گزارش NFP مستقیماً بخش اول این ماموریت را اندازه‌گیری می‌کند.
3. تاثیر بر تصمیمات نرخ بهره: واکنش فدرال رزرو به گزارش NFP، مسیر نرخ بهره را مشخص می‌کند.
   • گزارش NFP قوی: اگر اشتغال‌زایی بالا و رشد دستمزدها قوی باشد، فدرال رزرو آن را نشانه‌ای از داغ شدن اقتصاد و احتمال افزایش تورم می‌بیند. در این حالت، ممکن است برای «سرد کردن» اقتصاد، نرخ بهره را افزایش دهد.
   • گزارش NFP ضعیف: اگر اشتغال‌زایی کم باشد، این یک زنگ خطر برای رکود است. در این شرایط، فدرال رزرو ممکن است برای تحریک اقتصاد، نرخ بهره را کاهش دهد.
4. نرخ بهره و ارزش دلار: این حلقه نهایی است. افزایش نرخ بهره، سرمایه‌گذاری در آمریکا را جذاب‌تر می‌کند، تقاضا برای دلار را بالا برده و باعث تقویت آن می‌شود. کاهش نرخ بهره، نتیجه‌ای معکوس دارد.

بنابراین، NFP مستقیماً بر مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده ارزش دلار، یعنی سیاست نرخ بهره فدرال رزرو، تاثیر می‌گذارد.

تحلیل سناریوها: واکنش بازار به گزارش NFP 📈📉

بازار همیشه بر اساس «غافلگیری» حرکت می‌کند. یعنی واکنش اصلی به تفاوت میان عدد واقعی منتشر شده و عدد پیش‌بینی شده توسط اقتصاددانان است.

سناریو ۱: NFP بسیار قوی‌تر از انتظار

• تفسیر: اقتصاد در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد و فشار تورمی ممکن است افزایش یابد.
• واکنش بازار: احتمال افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو بالا می‌رود.
  • دلار آمریکا (USD): به شدت تقویت می‌شود.
  • جفت‌ارزها: EUR/USD و GBP/USD سقوط می‌کنند. USD/JPY صعود می‌کند.
  • طلا (XAU/USD): به دلیل تقویت دلار، قیمت طلا معمولاً سقوط می‌کند.
  • بازارهای سهام (مانند داوجونز): واکنش می‌تواند ترکیبی باشد. از یک سو، خبر خوب برای اقتصاد است، اما از سوی دیگر، ترس از افزایش نرخ بهره می‌تواند باعث افت بازار شود.

سناریو ۲: NFP بسیار ضعیف‌تر از انتظار

• تفسیر: اقتصاد در حال ضعیف شدن است و خطر رکود وجود دارد.
• واکنش بازار: احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو بالا می‌رود.
  • دلار آمریکا (USD): به شدت تضعیف می‌شود.
  • جفت‌ارزها: EUR/USD و GBP/USD صعود می‌کنند. USD/JPY سقوط می‌کند.
  • طلا (XAU/USD): به دلیل تضعیف دلار، قیمت طلا معمولاً صعود می‌کند.

نکات عملی برای معامله‌گران

معامله در زمان انتشار NFP به دلیل نوسانات شدید، بسیار پرریسک و نیازمند تجربه است.

• قبل از انتشار: از عدد پیش‌بینی شده مطلع باشید و برای هر دو سناریوی بالا، یک برنامه معاملاتی داشته باشید.
• در لحظه انتشار: به دلیل افزایش شدید اسپرد و حرکات قیمتی غیرقابل پیش‌بینی (Whipsaws)، معامله در ثانیه‌های اول به هیچ وجه به مبتدیان توصیه نمی‌شود.
• بعد از انتشار: بهترین رویکرد، صبر کردن برای آرام شدن بازار (حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه) و سپس ورود به معامله در جهت روند جدیدی است که پس از انتشار خبر شکل گرفته است.

برای موفقیت در این شرایط، داشتن یک تحلیل NFP جامع که هر سه بخش گزارش را در نظر بگیرد، حیاتی است.

جمع‌بندی: فراتر از یک خبر

شاخص NFP یک گزارش ساده نیست؛ بلکه یک رویداد مهم است که دیدی عمیق از سلامت بزرگترین اقتصاد جهان ارائه می‌دهد. قدرت آن در تکان دادن بازارها، از توانایی‌اش در شکل دادن به تصمیمات نهادی نشات می‌گیرد که سرنوشت پول جهان را تعیین می‌کند: فدرال رزرو. درک این گزارش و مکانیزم تاثیرگذاری آن، یک گام بزرگ در مسیر تبدیل شدن به یک تحلیل‌گر و معامله‌گر آگاه است.