تحقیقات اخیر نشان داده است که هنر توانایی برقراری ارتباط موثر با بیماران، کاهش استرس و کشف جنبه‌های مختلف شخصیت آنها را دارد و تأثیر شگرفی در بهبود آنها دارد. بهبود بیماری‌های روانی از طریق هنر سنتی ایران نیز ممکن است، اما چگونه؟
اگر به دقت به هنرهای مختلف ایرانی نگاه کنیم، خواهیم دید که هنر درمانی محدود به چند رشته هنری نیست و احتمالاً بسیاری از هنرها قادر به درمان بیماری‌های روانی و روحی هستند و برای بیماران این امکان را فراهم می‌کنند.
ماموریت اصلی هنر، بیان دردها و زیبایی‌های درونی در اشکال مختلف است. هنر درمانی این قابلیت را دارد که از طریق بیان هنری، بیماران را به طرقی ناگفته و غیرکلامی با خود و دیگران ارتباط برقرار کنند. همچنین، در فرایند خلق و خویشتن‌گری در هنر، بیماران می‌توانند احساسات خود را بیان کنند و با روان‌شناسی خود آشنا شوند. در نتیجه، هنر به عنوان یک ابزار درمانی، می‌تواند بهبود و تسکین بیماران را تسهیل کند.
بنابراین، استفاده از هنر به عنوان یک روش درمانی موثر برای بیماری‌های روانی و روحی است و هنرهای مختلف ایرانی می‌توانند در این راه کمک کننده باشند.
یکی از سرامیک‌سازان، رسالت اصلی هنر را در بیان دردها و زیبایی‌های درونی در اشکال مختلف می‌داند و اظهار می‌کند: هنر در اندیشه و قالب یک شیء هنری تجلی پیدا می‌کند و این اساس تکامل هنر در دنیای امروز است. “ایرج گلزاری جمیل”، سرامیک‌ساز، می‌گوید: ساختن سفال به عنوان اولین هنر-صنعت قبل از تاریخ، در جهان موقعیت ویژه‌ای دارد و امروزه علاوه بر جنبه‌های هنری و کاربردی، در کشورهای توسعه یافته به عنوان آرت تراپی و یا هنر-درمانی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: توانایی ترکیب این هنر با سایر صنایع و استفاده از آن در معماری، یکی از ویژگی‌های اصیل و ابتدایی این هنر است که نشان‌دهنده خلاقیت و تجلی فکر و اندیشه است. این سرامیک‌ساز به یادآوری می‌کند: استفاده از هنر روشی قاطع برای بهبود سلامتی انسان در جامعه امروز، که با مصایب و مشکلات متعددی روبه‌رو شده است، به حساب می‌آید.
صنایع دستی به درمان بیماری‌های روحی کمک می‌کند
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان، موسسه بهبود را به عنوان یک مرکز توانبخشی و مناسب برای هنر-درمانی در البرز معرفی می‌کند. “اسدالله بیات” تاکید می‌کند که در این موسسه، بانوان هنرمندی با بیماری‌های روحی، جسمی و ذهنی حضور دارند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان اعلام می‌کند که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در این مدت دو ساله، رشته‌های سفال، نقاشی سفال، چرم، بافتنی و رودوزی سنتی را در این موسسه آموزش می‌دهد. وی از اجرای موفق و تأثیرگذار برنامه‌های آموزشی در این موسسه خبر می‌دهد و افزوده است که بخشی از تولیدات بانوان تحت پوشش این موسسه نیز توسط افرادی که برای حمایت از بیماران به این موسسه مراجعه می‌کنند، خریداری می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان یادآوری می‌کند که قرار است یک غرفه در نمایشگاه‌های سراسری صنایع دستی به محصولات بانوان تحت پوشش این موسسه اختصاص یابد. وی تأکید می‌کند که فعالیت در حوزه صنایع دستی، به ویژه سفالگری، تأثیر قابل توجهی در روحیه و درمان این بیماران داشته است.
با ورود به عرصه صنایع دستی، بیماران اسکیزوفرنی البرز تجربه بهبود کاملی را پیدا می‌کنند. مدیرکل میراث فرهنگی البرز، هنر سفال را به عنوان یکی از اقدامات ارزشمند این اداره کل در سال ۹۱ برای درمان بیماران اسکیزوفرنی استان تشخیص می‌دهد. “محمدرضا پوینده” می‌گوید که این اقدام به وسیله انعقاد تفاهم نامه آموزشی بین معاونت صنایع دستی البرز و انجمن احیای استان به منظور آموزش برخی رشته‌های صنایع دستی به افراد تحت پوشش این انجمن انجام شده است.
وی با تأکید بر اینکه کاردرمانی و یا هنر-درمانی توسط کارشناسان به عنوان یکی از راهکارهای موثر در بهبود کامل بیماران اسکیزوفرنی شناخته شده است، افزوده است که وظیفه رسیدگی به بیماران اسکیزوفرنی بر عهده انجمن احیای استان است.
وی با بیان اینکه بیماران مذکور بعد از درمان نباید از جامعه منزوی شوند، تصریح می‌کند که در قالب تفاهم نامه مذکور، برخی از رشته‌های صنایع دستی که می‌توانند در تحقق این اهداف موثر باشند، توسط مربیان و اساتید معاونت صنایع دستی بر اساس استانداردها آموزش داده می‌شوند. مدیرکل میراث فرهنگی البرز یادآور می‌شود که در دوره اول، آموزش‌ها در دو رشته سفال نقش برجسته و سراجی سنتی برگزار شده است. او می‌گوید که از اهداف این تفاهم نامه، فراهم کردن زمینه‌ای مناسب برای ایجاد اشتغال در جامعه با تأکید بر آموختن حرفه و دریافت مدرک رسمی از معاونت صنایع دستی و بهبود کامل این بیماران است.
نظرات کاربران